İnsanlar yüzyıllardır yeşil çayın sağlığa faydalarından yararlanıyor. Araştırmalar, yeşil çay tüketmenin cilt sağlığını olumlu yönde etkileyebileceğini, kilo vermeye yardımcı olabileceğini ve kardiyovasküler hastalık riskini azaltabileceğini göstermektedir.
Yeşil çay, gezegendeki en sağlıklı içeceklerden biri olarak lanse edilir.
Aşağıdakileri içerebilecek birçok sağlık yararına sahip antioksidanlarla yüklüdür:
- Gelişmiş beyin fonksiyonu
- Yağ kaybı
- Kansere karşı koruma
- Kalp hastalığı riskini azaltma
Daha fazla potansiyel sağlık yararı olabilir. İşte yeşil çayın kanıtlanmış 10 olası faydası.
1. Sağlıklı biyoaktif bileşikler içerir
Yeşil çay bir içecekten daha fazlasıdır. Yeşil çay bitkisi bir dizi sağlıklı bileşik içerir. Çay, iltihabı azaltmak ve kanserle savaşmaya yardımcı olmak gibi sağlık yararları olan doğal bileşikler olan polifenoller açısından zengindir.
Yeşil çay, epigallocatechin-3-gallate (EGCG) adı verilen bir kateşin içerir. Kateşinler, hücre hasarını önlemeye yardımcı olan ve başka faydalar sağlayan doğal antioksidanlardır.
Bu maddeler vücutta serbest radikallerin oluşumunu azaltarak hücreleri ve molekülleri hasardan korur. Bu serbest radikaller yaşlanmada ve birçok hastalık türünde rol oynar.
EGCG, yeşil çaydaki en güçlü bileşiklerden biridir. Araştırma, çeşitli hastalıkların tedavisine yardımcı olma yeteneğini test etti. Yeşil çaya tıbbi özelliklerini veren ana bileşiklerden biri gibi görünüyor.
Yeşil çay ayrıca sağlığınıza fayda sağlayabilecek az miktarda mineral içerir.
Daha kaliteli bir yeşil çay markası seçmeye çalışın çünkü düşük kaliteli markalardan bazıları aşırı miktarda florür içerebilir. Bununla birlikte, daha düşük kaliteli bir marka seçseniz bile, faydaları risklerden daha ağır basar.
2. Beyin fonksiyonunu iyileştirebilir
Yeşil çay sizi uyanık tutmaktan fazlasını yapar, aynı zamanda beyin fonksiyonlarını güçlendirmeye de yardımcı olabilir. Anahtar aktif bileşen bir uyarıcı olan kafeindir. Kahve kadar çok kafein içermese de stresi azaltmaya ve zihninizi açık tutmaya yeterlidir.
Kafein, adenosin adı verilen inhibitör bir nörotransmitteri bloke ederek beyni etkiler. Bu şekilde nöronların ateşlenmesini ve dopamin ve norepinefrin gibi nörotransmitterlerin konsantrasyonunu arttırır. Yapılan araştırmalar kafeinin ruh hali, uyanıklık, tepki süresi ve hafıza dahil olmak üzere beyin fonksiyonunun çeşitli yönlerini iyileştirdiğini göstermiştir.
Bununla birlikte, yeşil çaydaki tek beyin güçlendirici bileşik kafein değildir. Ayrıca kan-beyin bariyerini geçebilen amino asit L-theanine içerir. L-theanine, anti-anksiyete etkileri olan inhibitör nörotransmitter GABA’nın aktivitesini arttırır. Ayrıca beyindeki dopamini ve alfa dalgalarının üretimini de artırır. Çalışmalar, kafein ve L-theanine’in sinerjik etkilere sahip olabileceğini gösteriyor. Bu, ikisinin kombinasyonunun beyin fonksiyonunu iyileştirmede özellikle güçlü etkileri olabileceği anlamına gelir. L-theanine ve küçük dozda kafein nedeniyle, yeşil çay size kahveden çok daha hafif ve farklı bir canlılık verebilir.
Pek çok insan yeşil çay içerken kahveye kıyasla daha istikrarlı enerjiye sahip olduğunu ve çok daha üretken olduğunu söylüyor.
3. Yağ yakımını artırır
Herhangi bir yağ yakma takviyesi için içerik listesine bakarsanız, muhtemelen orada yeşil çay olacaktır. Bunun nedeni, araştırmalara göre yeşil çayın yağ yakımını artırabilmesi ve metabolizma hızını artırabilmesidir.
10 sağlıklı erkeğin katıldığı bir çalışmada, yeşil çay içmek yakılan kalori miktarını %4 artırmıştır. 12 sağlıklı erkeğin yer aldığı bir başka çalışmada ise yeşil çay, plasebo alanlara kıyasla yağ oksidasyonunu %17 oranında artırdı.
Bununla birlikte, yeşil çay üzerine yapılan bazı araştırmalar metabolizmada herhangi bir artış göstermediğinden, etkiler kişiye ve çalışma şartlarına göre farklılık gösterebilir.
Kafein ayrıca yağ asitlerini yağ dokusundan harekete geçirerek ve onları enerji olarak kullanıma hazır hale getirerek fiziksel performansı iyileştirebilir.
İki ayrı inceleme çalışması, kafeinin fiziksel performansı yaklaşık %11-12 oranında artırdığını bildirdi.
4. Antioksidanlar bazı kanser riskini azaltabilir
Kanser, hücrelerin kontrolsüz büyümesinden kaynaklanır. Dünyanın önde gelen ölüm nedenlerinden biridir. Araştırmalar, oksidatif hasarın kanserler de dahil olmak üzere kronik hastalıklara yol açabilen kronik inflamasyona yol açabileceğini göstermiştir. Antioksidanlar oksidatif hasara karşı korunmaya yardımcı olabilir. Yeşil çay, güçlü antioksidanların mükemmel bir kaynağıdır.
Araştırmalar, aşağıdaki çalışmalar da dahil olmak üzere, yeşil çay bileşiklerini düşük kanser riski ile ilişkilendirmiştir:
Meme kanseri: Gözlemsel çalışmaların kapsamlı bir incelemesi, yeşil çay içen kadınların içmeyenlere oranla meme kanserine yakalanma riskinin yaklaşık %20-30 daha düşük olduğunu gösterdi.
Prostat kanseri: Bir çalışma, yeşil çay içen erkeklerin prostat kanseri riskinin daha düşük olduğunu gösterdi.
Kolorektal kanser: 29 çalışmanın analizi, yeşil çay içenlerin kolorektal kanser geliştirme olasılığının yaklaşık %42 daha az olduğunu gösterdi.
Birçok gözlemsel çalışma, yeşil çay içenlerin çeşitli kanser türlerine yakalanma olasılığının daha düşük olduğunu gösteriyor, ancak bu etkileri doğrulamak için daha yüksek kaliteli araştırmalara ihtiyaç vardır.
Yeşil çayın faydalarından tam anlamıyla yararlanmak için çayınıza süt eklemekten kaçının. Bazı araştırmalar, çaya katılan sütün antioksidan değerini azaltabileceğini öne sürüyor.
5. Beyni yaşlanmaya karşı koruyabilir
Yeşil çay kısa vadede beyin fonksiyonlarını iyileştirmekle kalmaz, yaşlandıkça beyninizi de koruyabilir. Alzheimer hastalığı yaygın bir nörodejeneratif hastalıktır ve yaşlı erişkinlerde bunamanın en yaygın nedenidir. Parkinson hastalığı başka bir yaygın nörodejeneratif hastalıktır ve beyindeki dopamin üreten nöronların ölümünü içerir.
Birkaç çalışma, yeşil çaydaki kateşin bileşiklerinin test tüplerindeki ve hayvan modellerindeki nöronlar üzerinde çeşitli koruyucu etkilere sahip olabileceğini ve muhtemelen bunama riskini azalttığını göstermektedir.
6. Ağız kokusunu azaltabilir
Yeşil çaydaki kateşinlerin ağız sağlığı için de faydaları vardır. Test tüpü çalışmaları, kateşinlerin bakteri üremesini baskılayarak enfeksiyon riskini potansiyel olarak azalttığını gösteriyor.
Streptococcus mutans ağızda yaygın olarak bulunan bir bakteridir. Plak oluşumuna neden olur ve boşluklara ve diş çürümesine neden olur. Yapılan araştırmalar, yeşil çaydaki kateşinlerin laboratuvarda oral bakterilerin büyümesini engellediğini gösteriyor, ancak yeşil çay içmenin benzer etkileri olduğunu gösteren hiçbir kanıt bulunmamaktadır. Ancak yeşil çayın ağız kokusunu azalttığına dair bazı kanıtlar vardır.
7. Tip 2 diyabetin önlenmesine yardımcı olabilir
Tip 2 diyabet oranları son yıllarda artmaktadır. Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 8,5’i bu hastalıktan muzdariptir. Tip 2 diyabet, insülin direncinden veya insülin üretememekten kaynaklanan yüksek kan şekeri seviyelerine sahip olmaktır.
Araştırmalar, yeşil çayın insülin duyarlılığını artırabileceğini ve kan şekeri düzeylerini düşürebileceğini gösteriyor. Japon bireylerde yapılan bir araştırma, yeşil çay tüketenlerin tip 2 diyabet riskinin yaklaşık %42 daha düşük olduğunu gösterdi. Toplam 286.701 kişiyle yapılan 7 çalışmanın incelemesine göre, yeşil çay içenlerin diyabet riski %18 daha düşük.
8. Kardiyovasküler hastalıkları önlemeye yardımcı olabilir
Kalp hastalığı ve felç dahil olmak üzere kardiyovasküler hastalıklar, dünya çapında önde gelen ölüm nedenleridir. Araştırmalar, yeşil çayın bu hastalıklar için toplam kolesterol ve LDL (kötü) kolesterol düzeylerini etkileyen bazı ana risk faktörlerini iyileştirdiğini gösteriyor.
Yeşil çay ayrıca LDL partiküllerini kalp hastalığına giden yolun bir parçası olan oksidasyondan koruyan kanın antioksidan kapasitesini arttırır.
Risk faktörleri üzerindeki faydalı etkileri göz önüne alındığında, yeşil çay içen kişilerin kardiyovasküler hastalıktan ölme riskinin %31’e kadar daha düşük olması şaşırtıcıdır.
9. Kilo vermenize yardımcı olabilir
Yeşil çayın kısa vadede metabolizma hızını artırabileceği düşünüldüğünde, kilo vermenize yardımcı olabileceği mantıklıdır.
Birkaç çalışma, yeşil çayın özellikle karın bölgesinde vücut yağını azaltmaya yardımcı olduğunu gösteriyor. Bu çalışmalardan biri, obezitesi olan 240 kişiyi kapsayan 12 haftalık randomize kontrollü bir çalışmadır. Bu çalışmada, yeşil çay grubundakilerin vücut yağ yüzdesi, vücut ağırlığı, bel çevresi ve göbek yağında önemli düşüşler görüldü.
Bununla birlikte, yapılan diğer çalışmalar yeşil çay ile kilo kaybında istatistiksel olarak anlamlı bir artış göstermemektedir, bu nedenle araştırmacıların bu etkiyi doğrulamak için daha fazla çalışma yapması gerekmektedir.
10. Ömrünüzü uzatabilir
Yeşil çaydaki bazı bileşiklerin kansere ve kalp hastalıklarına karşı korunmaya yardımcı olabileceği göz önüne alındığında, daha uzun yaşamanıza yardımcı olabileceği mantıklıdır.
Bir çalışmada, araştırmacılar 11 yıl boyunca 40.530 Japon yetişkin üzerinde çalıştı. Günde 5 veya daha fazla fincan yeşil çay içenlerin, çalışma döneminde ölme olasılığı önemli ölçüde daha düşüktü:
Tüm nedenlere bağlı ölüm: Kadınlarda %23, erkeklerde %12 daha düşük
Kalp hastalığından ölüm: Kadınlarda %31, erkeklerde %22 daha düşük
Felçten ölüm: Kadınlarda %42, erkeklerde %35 daha düşük
14.001 yaşlı Japon bireyi içeren başka bir araştırma, en çok yeşil çayı içenlerin 6 yıllık çalışma döneminde ölme olasılığının %76 daha az olduğunu buldu.
Daha iyi hissetmenize, kilo vermenize ve kronik hastalık riskinizi azaltmanıza yardımcı olmak için yeşil çayı hayatınızın düzenli bir parçası haline getirmeyi düşünebilirsiniz.