Kars, Doğu Anadolu Bölgesi’nin tarihî ve kültürel zenginlikleriyle bilinen bir ilidir. Tarihi yapıları, doğal güzellikleri ve kültürel mirasıyla ziyaretçilerine eşsiz deneyimler sunar. İşte Kars’ta gezilecek başlıca yerler:
1. Ani Harabeleri
Ani Harabeleri, Kars’ın en önemli tarihi ve turistik yerlerinden biridir. Ermenistan sınırına yakın bir konumda yer alan Ani, Orta Çağ’da önemli bir ticaret ve kültür merkeziydi. Ani Harabeleri’nde, birçok kilise, katedral ve cami kalıntısı bulunmaktadır. Özellikle Ani Katedrali ve Surp Krikor Lusaroviç Kilisesi görülmeye değerdir.
2. Kars Kalesi
Kars Kalesi, şehir merkezinde yer alan ve Kars’ın simgelerinden biri olan tarihi bir kaledir. 12. yüzyılda Saltuklular tarafından inşa edilen kale, zamanla çeşitli onarımlar görmüştür. Kaleden, Kars şehrinin güzel manzarasını izlemek mümkündür.
3. Kümbet Camii (12 Havariler Kilisesi)
Kümbet Camii, Bizans İmparatoru III. Bagrat tarafından 10. yüzyılda yaptırılan ve günümüzde cami olarak kullanılan bir kilisedir. 12 havarinin kabartmalarıyla süslenmiş olan bu yapı, tarihi ve mimari açıdan oldukça önemlidir.
4. Kars Müzesi
Kars Müzesi, bölgenin tarihini ve kültürünü yansıtan birçok eseri barındırmaktadır. Arkeoloji ve etnografya bölümlerine sahip olan müzede, Paleolitik dönemden Osmanlı dönemine kadar birçok eser sergilenmektedir.
5. Taşköprü
Kars Çayı üzerinde yer alan bu köprü, 18. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiştir. Taş işçiliği ve mimarisiyle dikkat çeken köprü, Kars’ın tarihi yapılarından biridir.
6. Fethiye Camii
Fethiye Camii, Rus işgali döneminde kilise olarak inşa edilmiştir. 19. yüzyıl sonlarında yapılan bu yapı, Kars’ın yeniden Türk topraklarına katılmasıyla camiye dönüştürülmüştür. Neo-klasik tarzda inşa edilen camii, mimarisiyle dikkat çekmektedir.
7. Sarıkamış Kayak Merkezi
Sarıkamış, kış sporları ve doğa tutkunları için ideal bir destinasyondur. Sarıkamış Kayak Merkezi, Türkiye’nin en önemli kayak merkezlerinden biridir. Kristal karıyla ünlü olan bu merkezde kayak, snowboard ve diğer kış sporları yapılabilir.
8. Sarıkamış Şehitliği
Sarıkamış Harekatı sırasında şehit düşen Osmanlı askerlerinin anısına yapılmış olan bu şehitlik, ziyaretçilere duygusal anlar yaşatır. Sarıkamış Şehitliği, tarihin derin izlerini taşıyan önemli bir yerdir.
9. Çıldır Gölü
Çıldır Gölü, Kars ve Ardahan sınırında yer alan büyük bir tatlı su gölüdür. Kış aylarında donan gölde buz üzerinde balık avı ve kızakla kayma gibi etkinlikler yapılabilir. Yaz aylarında ise gölün doğal güzellikleri ve çevresindeki piknik alanları ziyaretçilerin ilgisini çeker.
10. Beylerbeyi Sarayı
Beylerbeyi Sarayı, Osmanlı döneminde Kars Valisi olan Emin Paşa tarafından 17. yüzyılda yaptırılmıştır. Saray, Osmanlı mimarisinin güzel örneklerinden biridir ve günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.
11. Aygır Gölü
Aygır Gölü, Kars’ın Digor ilçesinde yer alan doğal güzelliklerden biridir. Çevresi yeşilliklerle kaplı olan bu göl, doğa yürüyüşleri ve piknik için ideal bir mekandır.
12. Susuz Şelalesi
Susuz ilçesinde yer alan bu şelale, doğal güzelliği ile ziyaretçileri cezbeder. Şelale, özellikle bahar ve yaz aylarında piknik yapmak ve doğa ile iç içe vakit geçirmek için güzel bir yerdir.
13. Boğatepe Köyü ve Peynir Müzesi
Boğatepe Köyü, Kars’ın peynir üretimiyle ünlü köylerinden biridir. Köydeki Peynir Müzesi, Kars gravyer peynirinin yapım süreci ve tarihine dair bilgiler sunar. Ayrıca köyde, doğal ürünler ve geleneksel Kars peynirleri satın alabilirsiniz.
14. Katerina Köşkü
Katerina Köşkü, Sarıkamış’ta bulunan ve Rus Çariçesi Katerina için yapılmış bir av köşküdür. Ahşap yapısı ve doğayla uyumlu mimarisi ile dikkat çeken köşk, çevresindeki ormanlık alanla birlikte huzurlu bir atmosfer sunar.
15. Camuslu Kilisesi
Camuslu Kilisesi, Kars’ın Kağızman ilçesinde yer alan tarihi bir kilisedir. Erken Hristiyanlık dönemine ait olan bu kilise, mimarisi ve duvar resimleri ile ziyaretçilerin ilgisini çeker.
16. Kağızmanlı Hıristiyan Kalıntıları
Kağızman ilçesi, birçok tarihi kalıntıya ev sahipliği yapmaktadır. Bu kalıntılar arasında eski kiliseler, manastırlar ve mezarlıklar bulunmaktadır. Tarihi ve kültürel açıdan zengin olan bu bölgede yürüyüş yaparak geçmişin izlerini keşfetmek mümkündür.
17. Ardahan Kalesi
Ardahan Kalesi, Kars-Ardahan sınırında yer alan tarihi bir kaledir. Bizans döneminde inşa edilen bu kale, Osmanlı döneminde de kullanılmıştır. Kaleden Ardahan ve çevresinin güzel manzaralarını seyredebilirsiniz.
18. Şeytan Kalesi
Şeytan Kalesi, Çıldır Gölü’nün yakınlarında yer alan bir diğer önemli tarihi yapıdır. Kalenin adı, efsanelere dayanan hikayelerden gelmektedir. Kale, zorlu erişimi ve etkileyici manzarası ile ünlüdür.
19. Selim Tren İstasyonu
Selim Tren İstasyonu, tarihi ve nostaljik bir demiryolu istasyonudur. Bu istasyon, Doğu Ekspresi’nin duraklarından biri olup, güzel manzaralar eşliğinde tren yolculuğu yapma imkanı sunar.
20. Arpaçay Barajı ve Çayı
Arpaçay Barajı, Kars ve Ardahan sınırında yer alır ve önemli bir sulama kaynağıdır. Baraj ve çevresi, piknik yapmak ve doğa yürüyüşleri için ideal alanlar sunar. Arpaçay Çayı da bölgenin doğal güzelliklerinden biridir.
21. Karagöl
Karagöl, Kars’ın Susuz ilçesi yakınlarında bulunan bir krater gölüdür. Eşsiz doğal güzelliklere sahip olan bu göl, özellikle doğa fotoğrafçıları ve yürüyüş severler için cazip bir yerdir.
22. Ala Dağlar
Ala Dağlar, Kars ve Erzurum sınırında yer alan, doğal güzellikleri ve temiz havasıyla ünlü bir dağ silsilesidir. Dağcılık, trekking ve kampçılık için ideal olan bu bölgede, doğayla iç içe vakit geçirebilirsiniz.
23. Beyköy
Beyköy, Kars’ın Digor ilçesine bağlı tarihi bir köydür. Eski taş evleri ve dar sokakları ile ziyaretçilerine geçmişe yolculuk imkanı sunar. Köy, doğal güzellikleri ve tarihi dokusuyla dikkat çekmektedir.
24. Kızılçubuk Köprüsü
Kızılçubuk Köprüsü, Kars’ın Kağızman ilçesi yakınlarında yer alan tarihi bir taş köprüdür. Selçuklu dönemine ait olan bu köprü, güzel mimarisi ve tarihi önemi ile ziyaretçilerin ilgisini çeker.
25. Yazıcıoğlu Konağı
Yazıcıoğlu Konağı, Kars şehir merkezinde bulunan tarihi bir konaktır. Osmanlı dönemine ait olan bu yapı, günümüzde restoran ve kafe olarak hizmet vermektedir. Konağın iç ve dış mimarisi, ziyaretçileri geçmişe götürür.
26. Dere İçi Vadisi
Dere İçi Vadisi, Kars’ın doğal güzelliklerinden biridir. Vadide yürüyüş yapabilir, doğanın tadını çıkarabilirsiniz. Ayrıca, vadi boyunca birçok bitki ve hayvan türü gözlemlenebilir.
27. Ebul Hasan Harakani Türbesi
Ebul Hasan Harakani Türbesi, Kars’ın manevi mekanlarından biridir. 11. yüzyılda yaşamış olan İslam alimi Ebul Hasan Harakani’ye ait bu türbe, özellikle dini ziyaretlerde bulunmak isteyenler için önemli bir mekandır.
Kars, tarihi ve kültürel zenginlikleri, doğal güzellikleri ve kış sporları imkanlarıyla keşfedilmeye değer bir şehirdir. Bu yerleri ziyaret ederek Kars’ın eşsiz güzelliklerini ve tarihini yakından tanıyabilirsiniz.
Kars’ta Ne Yenir?
Kars, zengin mutfak kültürüyle tanınan bir şehirdir. Hem yerel hem de bölgesel lezzetlerin bir arada bulunduğu Kars mutfağı, özellikle et ve süt ürünleriyle ünlüdür. İşte Kars’ta mutlaka tatmanız gereken bazı yöresel yemekler:
1. Kars Gravyeri ve Kars Kaşarı
Kars’ın dünyaca ünlü peynirleri arasında yer alır. Kars gravyeri, aromatik ve yoğun lezzetiyle dikkat çekerken, Kars kaşarı da kahvaltılarda ve atıştırmalıklarda sıklıkla tercih edilir.
2. Kars Balı
Kars, yüksek rakımı ve doğal bitki örtüsü sayesinde kaliteli bal üretimi ile de bilinir. Kars balı, özellikle çiçek balı, kendine has aroması ve lezzeti ile öne çıkar.
3. Kaz Eti
Kars’ın soğuk ikliminde yetişen kazlar, özellikle kış aylarında tüketilir. Kaz eti, genellikle tandırda veya fırında pişirilir ve çeşitli pilavlarla birlikte servis edilir.
4. Erişte Aşı
Ev yapımı eriştelerin et suyu ve yoğurt ile pişirilmesiyle yapılan bu yemek, Kars mutfağının geleneksel tatlarından biridir. Üzerine tereyağı ve nane gezdirilerek servis edilir.
5. Kete
Kete, Kars’ın vazgeçilmez hamur işlerinden biridir. Genellikle kahvaltıda tüketilir. İç harcı genellikle tereyağı ve şekerle yapılır, ancak farklı çeşitleri de bulunmaktadır.
6. Hangel
Kars’ta mantı benzeri bir yemektir. Hamur parçalarının kaynar suda haşlanıp yoğurt ve tereyağı sosuyla servis edilmesiyle hazırlanır. Oldukça lezzetli ve doyurucudur.
7. Piti
Piti, nohut ve kuzu etiyle yapılan, özel piti kaplarında pişirilen bir tür güveçtir. Üzerine safran veya baharatlar eklenir ve ekmekle birlikte servis edilir.
8. Evelik Dolması
Evelik otunun yapraklarına bulgur veya pirinçle hazırlanan iç harç sarılarak yapılan bir dolma çeşididir. Hafif ve lezzetli bir yemektir.
9. Haşıl
Bulgurun kavrulup tereyağı ve su ile pişirilmesiyle yapılan bir yemektir. Üzerine yoğurt ve kızdırılmış tereyağı dökülerek servis edilir.
10. Umaç Helvası
Un, şeker ve tereyağı ile yapılan umaç helvası, Kars’ın meşhur tatlılarından biridir. Helva, özellikle kış aylarında sıcak tüketilir.
11. Ayran Aşı Çorbası
Yoğurt, buğday ve nohutla yapılan bu çorba, serinletici ve besleyici bir başlangıç yemeğidir. Yaz aylarında soğuk, kış aylarında ise sıcak olarak servis edilir.
12. Katmer
Kars’ta katmer, özellikle bayramlarda ve özel günlerde yapılan bir hamur işidir. Genellikle ince açılan hamurun üzerine şeker ve tereyağı sürülerek katlanmasıyla yapılır.
13. Zeyrek
Zeyrek, Kars’ın geleneksel tatlılarından biridir. Un, şeker, süt ve tereyağı ile yapılan bu tatlı, hafif ve lezzetli bir alternatiftir.
14. Kavurma
Kars’ta, özellikle kurban bayramlarında yapılan kavurma, uzun süre saklanabilen bir et yemeğidir. Etin kendi yağıyla kavrulmasıyla hazırlanır ve ekmekle birlikte servis edilir.
Kars’ın zengin mutfağı, tarihi ve kültürel mirasının bir yansıması olarak her damak tadına hitap eden çeşitli lezzetler sunar. Bu yerel yemekleri deneyerek Kars’ın gastronomik zenginliğini keşfedebilirsiniz. Afiyet olsun!